Cấu tạo khớp cổ chân

Khớp cổ chân là một khớp bản lề tạo thành từ 3 xương (xương chày, mác và xương sên), mắt cá trong và ngoài tạo thành một khớp nối vừa khít với ròng rọc xương sên cho phép bàn chân gập lên xuống. Ngoài ra, với nhiều hệ thống dây chằng chắc chắn bao quanh giúp hạn chế các xương di chuyển quá mức ra trước, sau hoặc sang hai bên khi chúng ta vận động.

Nguyên nhân chính gây chấn thương khớp cổ chân là do chơi thể thao hoặc bị tai nạn giao thông, chủ yếu là do va chạm mạnh, tiếp đất ở tư thế khó, vặn xoắn quá mức. Một vài nguyên nhân khác có thể khiến chúng ta gặp phải các vấn đề tại khớp cổ chân như đi giày cao gót, bước hụt, đi lại trên bề mặt không bằng phẳng, tiếp đất sai khi nhảy,...

Hình ảnh các xương hợp thành khớp cổ chân

Các dạng chấn thương khớp cổ chân gồm có:

• Bong gân: là tình trạng dây chằng hoặc gân bị căng giãn quá mức làm đứt một phần hoặc toàn bộ khiến khớp cổ chân mất vững, di chuyển khó khăn và đau đớn.
• Viêm gân và viêm điểm bám gân: thường là các tổn thương nhỏ tại gân hoặc vị trí điểm bám gân do bị tái phát nhiều lần và không được điều trị đúng cách dẫn đến viêm, lâu ngày có thể gây đứt gân, bong điểm bám gân gây ảnh hưởng nặng nề đến vận động khớp cổ chân.
• Gãy xương: tình trạng gãy xương rất thường gặp, với các trường hợp gãy xương không gây di lệch chỉ cần bó bột, nếu tình trạng gãy gây di lệch nhiều có thể cần phải phẫu thuật. Gãy xương phức tạp vùng cổ chân thường đi kèm với trật khớp.

Hình ảnh gãy xương phức tạp tại khớp cổ chân trên hình ảnh CT

Triệu chứng khi bị chấn thương khớp cổ chân

Các triệu chứng thường xuất hiện ngay sau khi chấn thương hoặc sau đó ít ngày khi người bệnh vẫn tiếp tục vận động nhiều. Đối với những tổn thương nhẹ người bệnh có thể tự hồi phục bằng cách nghỉ ngơi, chườm đá hay dán cao. Với các chấn thương nặng gây tổn thương dây chằng, gân cơ, xương cần phải điều trị và có chế độ nghỉ ngơi, vận động hợp lý để tránh tái phát.

Triệu chứng thường gặp gồm có:

• Sưng đau dữ dội vùng cổ chân, đặc biệt là khi vận động
• Bầm tím vùng da cổ chân
• Hạn chế vận động khớp cổ chân
• Khi bị gãy xương có thể gây biến dạng khớp, mất khả năng đi lại
• Khớp cổ chân bị yếu, mất vững

Sưng đau, bầm tím là dấu hiệu điển hình khi bị chấn thương khớp cổ chân

Vai trò của chẩn đoán hình ảnh trong chấn thương khớp cổ chân

Chụp x quang

Chụp x quang là phương pháp chẩn đoán hình ảnh lâu đời, giúp ích rất nhiều trong chẩn đoán các bệnh lý về xương. Kỹ thuật này ngày nay được cải tiến và ứng dụng rất nhiều trong khám chữa bệnh, hình ảnh chụp x quang hiện tại là hình ảnh kỹ thuật số có độ sắc nét rất tốt, có thể điều chỉnh và đo đạc chính xác trên màn hình máy tính.

Siêu âm

Phương pháp này sử dụng sóngsiêu âmđể tạo tín hiệu hình ảnh nên rất an toàn và hoàn toàn không gây độc hại đến cơ thể. Hình ảnh siêu âm là hình ảnh động theo thời gian thực, bác sĩ có thể khảo sát trên nhiều mặt phẳng cắt khác nhau. Trong chấn thương cổ chân, siêu âm giúp phát hiện các tổn thương như tràn dịch, rách gân cơ, đứt dây chằng, viêm gân, tổn thương mạch máu,...

Chụp cắt lớp vi tính (CT)

Hình ảnh chụp CT là các lát cắt ngang qua bộ phận cần khảo sát, kỹ thuật này rất phù hợp đối với các trường hợp chấn thương phức tạp do thời gian khảo sát nhanh, ít bỏ sót tổn thương, hình ảnh có độ chính xác cao và có thể dựng 3D rất sắc nét. Chụp cắt lớp vi tính ngày nay là kỹ thuật chẩn đoán hiện đại, được tích hợp rất nhiều khoa học kỹ thuật tiên tiến nhằm đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh ngày càng cao của bệnh nhân.

Chụp cộng hưởng từ(MRI)

Hình ảnhchụp MRIđược coi là hình “giải phẫu” của cơ thể, điều này cho thấy phương pháp này đem lại chất lượng hình ảnh rất cao với độ phân giải và tương phản cực tốt. Trong chấn thương cổ chân, chụp MRI giúp chẩn đoán rách gân cơ, đứt dây chằng, rách sụn khớp, phù xương, tổn thương mạch máu,... Hơn thế, cộng hưởng từ không sử dụng tia xạ độc hại nên vô cùng an toàn đối với người bệnh, có thể áp dụng với hầu hết các đối tượng người bệnh.

Hình ảnh chụp MRI khớp cổ chân

Chẩn đoán hình ảnh có vai trò vô cùng quan trọng trong phát hiện các tổn thương tại gân cơ, dây chằng, sụn, xương, mạch máu,... khi bị chấn thương khớp cổ chân-một loại chấn thương thường gặp trong đời sống hàng ngày. Tùy theo tình trạng lâm sàng và đối tượng người bệnh khác nhau, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp chẩn đoán phù hợp và hiệu quả nhất.

Trung tâm CĐHA công nghệ cao Medlatec

Người bệnh khi xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ bệnh lý có thể đến ngay các cơ sở khám chữa bệnh chất lượng cao của Medlatec tại Hà Nội và nhiều tỉnh thành khác (Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Thanh Hóa,...) để được trải nghiệm các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tốt nhất hiện nay. Tại hệ thống MEDLATEC đã trang bị đầy đủ hệ thống máy siêu âm tiên tiến, máychụp x quangkỹ thuật số, máychụp MSCTđa dãy và máy chụp cộng hưởng từ 1.5Tesla hiện đại của Mỹ, giúp ích rất nhiều trong tầm soát và chẩn đoán nhiều bệnh lý khác nhau.