Tin tức

Phương pháp PCR: Ứng dụng và quy trình thực hiện

Ngày 18/12/2023
Tham vấn y khoa:BS. Đinh Văn Chỉnh
Với quy trình đơn giản nhưng hiệu quả, phương pháp PCR cho phép tạo ra hàng triệu bản sao của một đoạn DNA cụ thể từ một mẫu rất nhỏ. Công nghệ này không chỉ giúp xác định sự tồn tại của các vi khuẩn, virus hoặc đột biến gen mà còn đóng vai trò quan trọng trong nhiều ứng dụng khác nhau.

1. Hiểu về phương pháp PCR

Phương pháp PCR (Polymerase Chain Reaction) là một kỹ thuật sinh học phổ biến được sử dụng để nhân đôi và tăng số lượng DNA một cách nhanh chóng. Kỹ thuật này do nhà sinh học người Mỹ là Kary Mullis phát triển vào những năm 1980 và đã đem lại những đóng góp quan trọng trong nhiều lĩnh vực như gen học, y học và nhiều lĩnh vực nghiên cứu khác. Kể từ khi Kary Mullis phát minh PCR, phương pháp này đã trải qua nhiều cải tiến và biến thể. Các phiên bản hiện đại của PCR kết hợp các công nghệ và thuật ngữ mới để cải thiện độ chính xác, độ nhạy và tốc độ thực hiện.

Quá trình PCR thường gồm nhiều chu kỳ nhiệt, bao gồm các giai đoạn thăng nhiệt, giảm nhiệt và giữ ổn định nhiệt để tạo ra các bản sao của DNA mẫu. Các chu kỳ nhiệt thường được thực hiện bằng cách sử dụng máy PCR có khả năng kiểm soát nhiệt độ một cách chính xác như: RT-PCR, qPCR, và nested PCR.

Phương pháp PCR thường có chi phí đắt hơn so với một số phương pháp xét nghiệm khác. Chi phí cao chủ yếu xuất phát từ việc sử dụng các hóa chất chất lượng cao và các thiết bị chuyên biệt. Mặc dù chi phí ban đầu có thể cao nhưng sự chính xác và độ nhạy của PCR có thể làm giảm chi phí thêm nếu nó giúp tránh được các bước kiểm soát hay xét nghiệm lặp lại khác.

Phương pháp PCR có tính ứng dụng cao trong nhiều lĩnh vực

Phương pháp PCR có tính ứng dụng cao trong nhiều lĩnh vực

2. Ứng dụng của phương pháp PCR

  • Phương pháp PCR giúp chẩn đoán các bệnh truyền nhiễm do virus,vi khuẩnvà các tác nhân gây bệnh khác. Điều này đặc biệt quan trọng trong việc phát hiện các tác nhân không thể nuôi cấy hoặc khi đã sử dụng kháng sinh.
  • Phát hiện các chủng vi khuẩn kháng thuốc là một ứng dụng quan trọng của PCR, giúp xác định sự kháng thuốc và hướng dẫn quyết định điều trị.
  • Phương pháp PCR được sử dụng để phát hiện các biểu hiện gen liên quan đến ung thư, giúp xác định mầm mống, đặc điểm di truyền và hướng dẫn quyết định điều trị.
  • PCR là công cụ quan trọng trong nghiên cứu gen học, giúp phân tích cấu trúc gen, tìm hiểu về các biểu hiện gen, và nghiên cứu về di truyền học.
  • PCR có vai trò quan trọng trong việc xác định các loại gen HLA, có tác dụng quan trọng trong tìm kiếm người hiến tặng tạng và tủy xương.
  • Phương pháp PCR có thể được sử dụng để xác định có mặt hay không các độc tố của vi sinh vật, đóng vai trò quan trọng trong nghiên cứu và chẩn đoán bệnh.

Phương pháp PCR chẩn đoán các bệnh truyền nhiễm do virus, vi khuẩn

Phương pháp PCR chẩn đoán các bệnh truyền nhiễm do virus, vi khuẩn

3. Quy trình xét nghiệm phương pháp PCR

Dưới đây là quy trình xét nghiệm phương pháp PCR:

3.1. Chuẩn bị xét nghiệm phương pháp PCR

Trước khi xét nghiệm, cả nhân viên y tế và bệnh nhân cần thực hiện các biện pháp an toàn để hạn chế tối đa tình trạng lây nhiễm chéo. Cụ thể:

Nhân viên y tế được trang bị đầy đủ và đúng cách với bảo hộ cá nhân, bao gồm quần áo và giày bảo hộ để che phủ toàn bộ cơ thể, đeo khẩu trang, mũ bảo hộ, kính chống giọt bắn… Nhân viên y tế cũng cần sử dụng găng tay y tế khi tiếp xúc trực tiếp với bệnh nhân hoặc các chất lỏng cơ thể của họ. Găng tay giúp ngăn chặn vi khuẩn và virus từ bệnh nhân không lẫn vào tay của nhân viên y tế. Trang phục bảo hộ chỉ được sử dụng trong khu vực làm việc và không được mang ra ngoài để tránh lây nhiễm chéo. Sau mỗi lần sử dụng, trang phục bảo hộ cần được loại bỏ và xử lý theo quy định về quản lý chất thải y tế.

Các biện pháp này cần được thực hiện một cách nghiêm túc để đảm bảo an toàn tối đa cho cả bệnh nhân và nhân viên y tế.

3.2. Thực hiện lấy mẫu đểxét nghiệm PCR

Việc lấy mẫu bệnh phẩm là một bước quan trọng trong quá trình chẩn đoán bệnh và xác định loại vi khuẩn, virus hoặc các yếu tố gây bệnh khác. Tùy thuộc vào bệnh lý và vị trí sang thương, nhân viên y tế sẽ sử dụng các dụng cụ chuyên biệt để lấy mẫu từ các khu vực khác nhau. Dưới đây là một số ví dụ:

Dịch đường hô hấp trên:

  • Dịch hầu họng: Lấy mẫu từ niêm mạc họng để kiểm tra có sự xuất hiện của vi khuẩn hoặc virus.
  • Dịch súc họng: Lấy mẫu từ dịch nhầy hoặc đàm từ niêm mạc họng.
  • Dịch tỵ hầu: Lấy mẫu từ vách sau của mũi họng - nơi tập trung nhiều virus nhất

Dịch đường hô hấp dưới:

  • Đàm: Lấy mẫu từ đàm (nước bọt hoặc nhầy) của bệnh nhân để phân tích.
  • Dịch màng phổi: Lấy mẫu từ dịch ở màng phổi nếu có mủ hoặc dịch tích tụ.
  • Dịch trong phế nang: Lấy mẫu từ dịch tích tụ trong phế nang.
  • Dịch hút từ nội khí quản: Lấy mẫu từ dịch nếu có mụn mủ hoặc các dấu hiệu bất thường khác từ nội khí quản.

Quá trình lấy mẫu cần được thực hiện một cách cẩn thận để đảm bảo mẫu không bị nhiễm tạp chất từ môi trường xung quanh và giữ cho mẫu được bảo quản đúng cách cho việc phân tích sau này.

3.3. Bảo quản và vận chuyển mẫu xét nghiệm PCR

Quy trình bảo quản và vận chuyển mẫu bệnh phẩm là yếu tố quan trọng đối với chất lượng kết quả xét nghiệm PCR. Mẫu bệnh phẩm càng được chuyển đến phòng thí nghiệm sớm, càng giúp đảm bảo tính chính xác của kết quả.

Thời gian bảo quản cũng phụ thuộc vào loại mẫu. Nếu không thể vận chuyển ngay, mẫu cần được bảo quản ở nhiệt độ thấp (thường là 2-8 độ C) để giảm quá trình phân hủy.

Quy trình xét nghiệm PCR được thực hiện một cách cẩn thận, đảm bảo an toàn cho người bệnh và nhân viên y tế

Quy trình xét nghiệm PCR được thực hiện một cách cẩn thận, đảm bảo an toàn cho người bệnh và nhân viên y tế

3.4. Xét nghiệm và đọc kết quả

  • Thông thường, giấy xét nghiệm cũng cung cấp thông tin khác như ngày giờ lấy mẫu, loại mẫu, tên bệnh nhân và các thông tin liên quan khác.
  • Khi có kết quả xét nghiệm, nhân viên y tế hoặc bác sĩ sẽ thông báo và giải thích kết quả cho bạn.
  • Nếu kết quả xét nghiệm phương pháp PCR là dương tính có nghĩa là có sự xuất hiện của vi khuẩn/virus mà bạn đang kiểm tra. Nếu kết quảxét nghiệm âm tínhcó nghĩa là không có sự xuất hiện của vi khuẩn/virus mà bạn đang kiểm tra.

Hệ thống Y tế MEDLATEC là một trong những đơn vị xét nghiệm hàng đầu cả nước, thực hiện được nhiều xét nghiệm khó có độ chính xác cao như xét nghiệm PCR. Trung tâm xét nghiệm đạt chuẩn quốc tế ISO 15189:2012 và chứng chỉ CAP của Mỹ, hiện vẫn đang tiếp nhận nhiều mẫu xét nghiệm PCR hàng ngày để phục vụ nhu cầu xét nghiệm chẩn đoán bệnh của người dân và các bệnh viện khác.

Không chỉ vậy, nếu khách hàng có nhu cầuxét nghiệm máunhưng không tiện đi lại thì có thể sử dụng dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tận nơi của MEDLATEC. Với dịch vụ này, khách hàng có thể chủ động về thời gian và không cần tốn công di chuyển đến các cơ sở y tế.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ ngay tại nhà với dịch vụ Lấy mẫu xét nghiệm tận nơi của MEDLATEC

Kiểm tra sức khỏe định kỳ ngay tại nhà với dịch vụ Lấy mẫu xét nghiệm tận nơi của MEDLATEC

Nếu cần tư vấn hoặc thực hiện xét nghiệm này, hãy liên hệ tớiMEDLATECqua hotline1900 56 56 56.

Bình luận ()

Ý kiến của bạn sẽ được xét duyệt trước khi đăng.

Lựa chọn dịch vụ

Quý khách hàng vui lòng lựa chọn dịch vụ y tế theo nhu cầu!

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà giúp khách hàng chủ động tầm soát bệnh lý. Đồng thời tiết kiệm thời gian đi lại, chờ đợi kết quả với mức chi phí hợp lý.

Đặt lịch thăm khám tại MEDLATEC

Đặt lịch khám tại cơ sở khám chữa bệnh thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC giúp chủ động thời gian, hạn chế tiếp xúc đông người.
Baidu
map