Key: loét da

Tít: Loét da ở người cao tuổi là do đâu? Làm sao để phòng tránh tình trạng này?

Loét da ở người cao tuổi rất phổ biến. Nguyên nhân gây bệnh rất đa dạng, có thể là do suy giảm sức đề kháng, giảm sắc tố da ở người cao tuổi; do chế độ ăn không đủ dưỡng chất hoặc cũng có thể là do một số bệnh lý như bệnh vảy nến hay bệnh tiểu đường,... Nếu đảm bảo vệ sinh da sạch sẽ, nguy cơ bị loét da cũng sẽ giảm đáng kể.

1. Loét da ở người cao tuổi là do những nguyên nhân nào gây ra?

Tình trạng loét da ở người cao tuổi có thể xảy ra ở bất cứ vùng da nào trên cơ thể nhưng loét vùng da chi dưới là thường gặp nhất. Điều này là do hệ thống van một chiều ở tĩnh mạch chân bị suy yếu khiến cho máu khó khăn trong quá trình trở về tim, dẫn tới ứ đọng tại chân và tăng nguy cơ bị loét da. Những vết loét có thể xảy ra ở một chân hoặc cả hai chân.

Loét da thường gặp ở người cao tuổi

Bên cạnh đó, da mắt cá chân cũng là vùng dễ bị loét. Nguyên nhân là do ứ trệ tĩnh mạch bên dưới, do chấn thương (bị ngã, đi lại không vững, trượt chân,...), động mạch ở chi dưới bị yếu.

Người cao tuổi là nhóm đối tượng có sức đề kháng yếu và dễ bị mắc bệnh. Trong trường hợp mắc phải một số bệnh như tai biến mạch máu não, gãy xương,... người bệnh thường phải nằm một chỗ trong suốt thời gian dài. Do sức yếu nên họ thường khó cử động, khó khăn trong việc thay đổi tư thế nếu không được sự hỗ trợ từ người thân,... lâu ngày những vùng bị tì đè nhiều như mông, bả vai, gót chân, mạng sườn,... cũng có nguy cơ bị loét.

Người cao tuổi nằm lâu ngày dễ bị loét da

Những vùng da bị tì đè thường bị thiếu dưỡng chất do máu khó lưu thông đến, nhất là khi tình trạng này lại diễn ra trong suốt một thời gian dài. Một số trường hợp ăn uống thiếu dưỡng chất hoặc không ăn uống được do bệnh tật thì lớp cơ, lớp mỡ dưới da sẽ ngày càng mỏng đi và khi tì đè nhiều rất dễ bị loét.

Một số bệnh lý cũng có thể gây loét da như bệnh tai biến mạch máu não, chấn thương cột sống, bệnh tiểu đường,...

Do sức khỏe kém nên nhiều người cao tuổi không thể tự vệ sinh hàng ngày hoặc vệ sinh cơ thể chưa sạch sẽ. Đây cũng là nguyên nhân làm tăng nguy cơ xuất hiện những vết loét trên da.

2. Một số vấn đề về da ở người cao tuổi

Ngoài tình trạng loét da, người cao tuổi cũng có thể gặp phải một số vấn đề về da khác.

- Lão hóa da: Da cũng như các bộ phận khác trong cơ thể con người, sẽ bị lão hóa theo thời gian. Bên cạnh đó, da phải chịu những tác động từ môi trường, đặc biệt là ánh nắng mặt trời cũng có thể dẫn đến tình trạng lão hóa da.

Một số biểu hiện lão hóa da thường gặp ở người cao tuổi là da khô, thô ráp, nhăn nheo, da nhão và chùng, da có màu nhạt và không còn hồng hào như thời trẻ, nám da và các vết sắc tố,... Những mạch máu, tuyến bã, tuyến mồ hôi hay một số đầu mút thần kinh trên da cũng ngày càng nhỏ đi khiến lượng dưỡng chất cung cấp cho da ít hơn. Lúc này, khả năng tái tạo và đổi mới tổ chức tế bào trên da bị chậm lại. Khả năng miễn dịch của da cũng suy giảm.

- Ngứa da: Nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng ngứa da là do các cơ quan trong cơ thể bị lão hóa, mất cân bằng nội tiết tố dẫn đến khô da và cuối cùng gây ra những cơn ngứa da khó chịu. Biểu hiện bệnh càng rõ ràng khi trời lạnh, hanh khô hoặc tắm nước nóng hoặc thường xuyên sử dụng các chất tẩy rửa mạnh,...

Tuy không gây nguy hiểm nhưng tình trạng ngứa da có thể ảnh hưởng đến chất lượng sống của người cao tuổi. Để hạn chế ngứa da, nên tắm nước ấm và hạn chế dùng xà phòng. Ngoài ra, người cao tuổi cũng nên dùng kem dưỡng ẩm, mặc quần áo rộng rãi để tránh gây cọ xát và kích ứng da. Lưu ý, triệu chứng ngứa da cũng có thể là do bệnh lý, do đó, nếu triệu chứng ngứa nghiêm trọng hoặc kèm theo những biểu hiện bất thường thì nên đưa người cao tuổi đi khám sớm.

Hiện tượng đồi mồi ở người cao tuổi

- Dày sừng da hay còn gọi là đồi mồi: Nguyên nhân gây ra tình trạng này là sự lão hóa da. Đồi mồi thường xuất hiện ở vùng da mặt, da cổ hay da cánh tay. Nếu người cao tuổi thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời thì nguy cơ bị đồi mồi lại càng cao. Đồi mồi là những đốm màu nâu nhạt và ngày càng đậm màu với kích thước to nhỏ, không đều. Để khắc phục tình trạng này cần thường xuyên mát xa da mặt, thoa kem dưỡng da và hạn chế tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.

3. Hướng dẫn phòng ngừa loét da ở người cao tuổi

Để phòng tránh tình trạng loét da cho người cao tuổi. Cần lưu ý những vấn đề sau:

- Trường hợp người cao tuổi phải nằm lâu ngày, nhất là những trường hợp không thể ngồi dậy được, người nhà nên thường xuyên giúp người cao tuổi thay đổi tư thế. Với những vùng da thường xuyên tì đè, cần được vệ sinh sạch sẽ và xoa bóp hàng ngày. Có thể cho người bệnh nằm trên đệm chuyên dụng cho những người cần phải nằm lâu và ít cử động.

- Trường hợp có xuất hiện vết loét thì có thể dùng thuốc mỡ có kháng sinh thoa vào những vùng bị loét để tránh tình trạng nhiễm khuẩn.

- Không nên cho người cao tuổi sử dụng quá nhiều thuốc ngủ để tránh tình trạng giảm các vận động, bao gồm hoạt động thay đổi tư thế khi nằm.

Người cao tuổi nên có chế độ ăn lành mạnh để phòng tránh loét da

- Nếu bị tiểu đường, người bệnh cần lưu ý kiểm tra vết loét thường xuyên. Lựa chọn những đôi giày, dép vừa vặn, không quá chật.

- Nếu bị giãn tĩnh mạch chân, người bệnh không nên chủ quan mà cần đi khám và điều trị bệnh sớm.

- Người cao tuổi cũng nên có chế độ dinh dưỡng khoa học để phòng tránh nguy cơ loét da. Nên ăn nhiều rau củ quả, cá,... hạn chế ăn thịt đỏ.

- Giữ vệ sinh cá nhân, chẳng hạn như thường xuyên tắm rửa và thay quần áo mỗi ngày.

Trên đây là thông tin về tình trạng loét da ở người cao tuổi và một số cách phòng ngừa bệnh. Để được tư vấn thêm hoặc có nhu cầu kiểm tra sức khỏe cho người cao tuổi, quý khách hàng có thể gọi đến tổng đài 1900 56 56 56 của Hệ thống Y tế MEDLATEC, các tổng đài viên luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn.

BS Vân đã duyệt