1. Tìm hiểu chung về cây cứt quạ

1.1. Đặc điểm

Cây cứt quạ nằm trong họ thực vật Cucurbitaceae, dạng thân bò, có danh pháp khoa học là Gymnopetalum Chinense. Dưới đây là đặc điểm hình thái cơ bản:

Cây cứt quạ có dạng thân bò, quả cứt quạ chứa nhiều hạt đen

• Thân: Là dạng thân thảo, mọc bò. Chiều dài của thân cây dao động từ 1m đến 2m. Thân tương đối sắc cạnh, có khía rãnh, có phần lông ngắn bao quanh, tua cuốn dạng đơn.
• Lá: Lá của cây cứt quạ mọc so le nhau, hình dáng lá gần giống lá nho. Chiều dài của mỗi chiếc lá thường là từ 4cm đến 6cm, chiều rộng tương ứng 3 đến 5cm. Bao quanh lá là viền răng cưa thưa, phiến lá được bao bọc bởi lớp lông cứng. Chiều dài cuống lá vào khoảng 3 đến 4cm.
• Hoa: Gồm cả hoa đực và hoa cái.
• Hoa đực: Mọc ra từ vị trí kẽ lá, mỗi cụm hoa chỉ bao gồm 1 cuống. Cụm còn lại thường có 3 đến 8 bông hoa. Phần đài hoa gồm 5 ống răng, bao phủ bởi lớp lông mịn.
• Hoa cái: Cũng mọc ra từ vị trí kẽ lá nhưng phần rải răng lại ngắn hơn so với hoa đực, bầu hoa được bao phủ bởi một lớp lông.
• Quả: Khi chín chuyển sang màu đỏ, bên trong quả là nhiều hạt đen gần tương tự như phân quạ.

1.2. Nguồn gốc, nơi phân bố

Tại Việt Nam, cây cứt quạ có thể phát triển tốt tại các vùng núi. Trong đó, tập trung nhiều nhất là tại vùng núi phía Bắc, Tây Nguyên. Loài cây này ưa sáng và ẩm, sinh trưởng tốt mà không cần chăm sóc kỹ lưỡng.

Cây cứt quạ thường mọc hoang

Đến nay, người ta chưa thể xác định chính xác cây cứt quạ có nguồn gốc từ đâu. Ghi chép đầu tiên về loài cây này mới chỉ được thực hiện từ năm 1919.

2. Phân tích thành phần hóa học của cây cứt quạ

Thông qua phân tích thành phần, người ta nhận thấy rằng trong cây cứt quạ có chứa chất tạo đắng Diglyceride Cucurbitane Monodesmosidic. Cùng với đó là các axit béo, Phenolic, Terpenoid,... và một số hợp chất khác.

Dựa vào phân tích thành phần cơ bản có thể thấy cây cứt quạ có tiềm năng ứng dụng như một loại dược liệu trị bệnh. Bộ phận chính được tận dụng phần lá và phần rễ.

3. Tác dụng của cây cứt quạ theo Đông Y

3.1. Giúp giảmđau bụngkinh

Theo đông y, nhiều hợp chất trong cây cứt quạ có khả năng làm giảm cơn đau, bế kinh ở nữ giới. Người ta thường tận dụng dây hay phần thân của cây, đun chắt lấy nước.

Theo Đông Y, cây cứt quạ có thể giúp giảm triệu chứng đau bụng kinh

Tuy nhiên, đây vẫn là phương pháp truyền miệng trong dân gian, chưa qua kiểm chứng cụ thể. Chính vì thế, bạn không nên tự ý áp dụng nếu chưa tham khảo tư vấn của thầy thuốc.

3.2. Hỗ trợ làm mát gan, giảm thâm nám

Bước sang độ tuổi trung niên, tình trạng nám da ở phụ nữ là gần như không thể tránh khỏi. Cây cứt quạ được cho là có chứa nhiều hợp chất hỗ trợ làm mát gan, thanh lọc cơ thể, làm giảm thâm nám xuất hiện trên da.

Bên cạnh các yếu tố nội tiết thì tình trạng nám da ở nữ giới thường là do nóng trong, gan gặp vấn đề khi thải độc. Vì thế sử dụng những loại thảo dược giúp làm mát cơ thể như cây cứt quạ có thể làm giảm phần nào các vết thâm nám.

3.3. Giải độc, thanh lọc cơ thể

Theo đông y, nước sắc từ cây cứt quạ là vị thuốc giúp giải độc, thanh lọc cơ thể khá hiệu quả. Loại nước này chứa khá nhiều dưỡng chất hỗ trợ tăng cường thể lực, cải thiện chức năng đường tiêu hóa.

Cây cứt quạ được cho là có có tác dụng thanh lọc cơ thể, giải độc

Ngoài ra, nước sắc từ cây cứt quạ còn có tác dụng dưỡng da, giải độc cơ thể. Tại một số khu vực, người dân thường sử dụng loại cây này để loại bỏ bớt độc tố trong nước sinh hoạt.

3.4. Hỗ trợ phục hồi sau tai biến

Bệnh nhân sau tai biến phần lớn đều gặp khó khăn khi vận động. Theo Đông Y, cây cứt quạ kết hợp với một vài loại nguyên liệu khác như hạt mã tiền, giấm có thể tạo ra bài thuốc hỗ trợ người sau tai biến phục hồi nhanh hơn.

Tuy nhiên, bài thuốc này vẫn chỉ mang tính truyền miệng, chưa qua kiểm định y khoa cụ thể. Do đó, bạn tuyệt đối không nên tự ý áp dụng. Ngoài ra trong hạt mã tiền có chứa độc tố, có khả năng gây chết người nếu không sử dụng đúng cách. Vậy nên, bạn phải thật thận trọng, không áp dụng thuốc bừa bãi.

3.5. Giúp giảm đau, hạ sốt

Ngoài tác dụng làm giảm đau bụng kinh, thanh lọc cơ thể, giảm thâm nám, cây cứt quạ cũng được cho là có khả năng giảm đau, hạ sốt. Tại một số nơi, người ta sử dụng loài thực vật này để nấu thành nước cho ngườisốt rétuống. Bên cạnh sắc lấy nước, nhiều người còn ép lá cứt quạ, chắt lấy nước cốt để làm thuốc trị đau mắt.

Tuy vậy những bài thuốc trên vẫn tiềm ẩn rủi ro, không thể áp dụng bừa bãi. Vì cho đến nay, nghiên cứu chuyên sâu về cây cứt quạ vẫn chưa có nhiều. Nếu tự ý áp dụng bài thuốc từ loại cây này, bạn có thể gặp phải biến chứng không mong muốn.

Nói chung, tác dụng và những bài thuốc từ cây cứt quạ chỉ có tính chất tham khảo, không phù hợp áp dụng rộng rãi. Nếu đang gặp vấn đề về sức khỏe, bạn tốt nhất nên đến cơ sở y tế thăm khám cụ thể, điều trị theo phác đồ bác sĩ đưa ra.

4. Cần lưu ý gì khi sử dụng cây cứt quạ?

Nếu muốn sử dụng cây cứt quạ, bạn trước tiên cần thămkhám sức khỏecụ thể, tham khảo tư vấn của thầy thuốc chuyên môn.

Bạn tuyệt đối không nên tự ý sử dụng cây cứt quạ bừa bãi

Thành phần trong loại cây này có thể tương tác với các loại thuốc điều trị, thực phẩm chức năng. Vì thế, bạn phải thật thận trọng, không tự ý sử dụng bừa bãi, không lạm dụng trong thời gian dài.

Nếu nhận thấy cơ thể xuất hiện thay đổi bất thường, bạn nên dừng sử dụng loại dược liệu này và đi thăm khám sớm tại các cơ sở y tế uy tín.

Cây cứt quạphân bố chủ yếu tại khu vực rừng núi phía Bắc, Tây Nguyên. Mặc dù được cho là có nhiều tác dụng trị bệnh nhưng bạn vẫn nên thận trọng nếu muốn sử dụng loại cây này. Bởi nghiên cứu chuyên sâu về cây cứt quạ chưa nhiều. Trong quá trình sử dụng, bạn có thể gặp phải tác dụng phụ không mong muốn. Hi vọng sau khi tham khảo và chia sẻ này, mọi người sẽ bổ sung thêm nhiều kiến thức hữu ích!

Để đảm bảo an toàn, khi có bất kỳ triệu chứng bất thường nào về sức khỏe, bạn nên đi thăm khám tại cơ sở y tế uy tín vàHệ thống Y tế MEDLATEClà một địa chỉ bạn có thể lựa chọn. Để đặt lịch khám, Quý khách có thể gọi đến tổng đài1900 56 56 56để được hỗ trợ.