1.Bệnh đậu mùakhỉ là bệnh gì?

Bệnh đậu mùa khỉ(có tên khoa học monkeypox), bệnh gây nên bởi virus đậu mùa khỉ và có thể lây truyền giữa người với người, giữa động vật với người.

Bệnh đậu mùa khỉ tiềm ẩn nhiều nguy cơ biến chứng nguy hiểm

Virus gây bệnh đậu mùa khỉ mang tên Monkeypox virus, thuộc chi Orthopoxvirus. Trước đây bệnh lý này chỉ xuất hiện ở loài khỉ bắt đầu từ 1970 lần lượt xuất hiện những ca bệnh đậu mùa khỉ đầu tiên ở người, khởi phát tại Congo. Đến 1980 đã chính thức được thanh toán trên toàn thế giới. Tuy nhiên, bắt đầu từ 2016, đậu mùa khỉ tái bùng phát ở nhiều quốc gia, với tỷ lệ mắc mới cao hơn trước đó gấp 20 lần.

2. Con đường lây lan bệnh đậu mùa khỉ

Cáccon đường lây lan bệnh đậu mùa khỉgồm:

2.1. Người qua người

Bệnh đậu mùa khỉ có thể dễ dàng lây từ người bệnh sang người bình thường khi tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ sang thương của người bệnh. Bệnh còn lây qua lây qua tiếp xúc giọt bắn hô hấp KHi giao tiếp, nói chuyện ,hắt hơi, ho, hôn,.... Thai phụ bị bệnh đậu mùa khỉ có thể lây cho thai nhi qua nhau thai.

2.2. Động vật qua người

Các loại động vật gặm nhấm như sóc, chuột,... và khỉ nếu mang trong mình virus đậu mùa khỉ thì được xem là nguồn lây nhiễmbệnh đậu mùa khỉsang người.

Cách thức lây nhiễm đậu mùa khỉ từ động vật qua người là thông qua vết cào cấu làm xước da, vết cắn trên da. Ngoài ra, nếu con người chế biến hoặc ăn thịt của động vật bị bệnh đậu mùa khỉ thì cũng dễ dàng lây nhiễm bệnh.

Một điều ít ai chú ý đến nữa là con người nếu tiếp xúc với dịch tiết trong cơ thể của động vật mắc bệnh đậu mùa khỉ thì cũng có nguy cơ lây bệnh.

Mô phỏng các con đường lây bệnh đậu mùa khỉ

2.3. Tiếp xúc với đồ vật chứa virus đậu mùa khỉ

Ngườibị bệnh đậu mùa khỉcó thể dễ dàng làm cho virus trong cơ thể bám vào đồ dùng cá nhân của mình và người bình thường nếu tiếp xúc với những đồ vật này thì có nguy cơ lây nhiễm bệnh đậu mùa khỉ.

Đây chính là lý do khiến cho một người khi dùng chung bàn chải đánh răng, kim tiêm, dao cạo râu, khăn tắm, chăn ga, quần áo,... với người bị bệnh đậu mùa khỉ sẽ có nguy mắc bệnh lý này.

3. Triệu chứng bệnh đậu mùa khỉ

3.1. Triệu chứng chung

Hầu hết các trường hợp mắcbệnh đậu mùa khỉthường xuất hiện triệu chứng:

- Sốt cao vàđau đầu, ớn lạnh.

- Đau cơ, đau lưng.

- Bịmệt mỏi.

- Nổi hạch khắp cơ thể.

Sau khi người bệnh bị sốt thì các nốt đậu mùa khỉ sẽ bắt đầu xuất hiện trên da, thường gặp nhất là ở hậu môn, vùng kín, lòng bàn tay, lòng bàn chân, niêm mạc miệng, mắt,... và khắp toàn thân. Các triệu chứng này rất dễ nhầm vớibệnh thủy đậu.

Nốt ban do bệnh đậu mùa khỉ khởi phát dưới dạng vết sần trên bề mặt da, sau đó nhanh chóng chuyển thành mụn nước có mủ bên trong rồi dần dần khô lại, đóng thành vảy và tự bong tróc.

Thời gian từ khi khởi phát nốt mụn đầu khỉ cho đến khi nốt mụn tự bong tróc thường kéo dài 2 - 4 tuần, đại đa số trường hợp không cần điều trị.

3.2. Triệu chứng bệnh đậu mùa khỉ theo giai đoạn bệnh

Bệnh đậu mùa khỉdiễn tiến qua các giai đoạn khác nhau, mỗi giai đoạn sẽ có triệu chứng đặc trưng:

Triệu chứng điển hình ở bệnh đậu mùa khỉ

- Giai đoạn ủ bệnh: sau khi bị nhiễm virus đậu mùa khỉ, bệnh sẽ ủ trong khoảng 5 - 21 ngày mà không có triệu chứng nào và cũng không có khả năng lây bệnh.

- Giai đoạn khởi phát: người bệnh bị sốt và nổi hạch khắp cơ thể kèm theo tình trạng ớn lạnh, đau đầu, đau họng, mệt mỏi, đau cơ. Khoảng thời gian diễn ra tình trạng này thường khoảng 1 - 5 ngày. Đây cũng là thời điểm virus đậu mùa khỉ có khả năng lây lan cho người khác.

- Giai đoạn toàn phát: sau khi bị sốt 1 - 3 ngày, người bệnh sẽ thấy ban nổi trên bề mặt da. Thường gặp nhất là ở lòng bàn chân, lòng bàn tay, mặt. Các vị trí như cơ quan sinh dục, mắt, miệng sẽ nổi ban nhưng số lượng ban thường ít hơn.

Ban đầu, người bệnh sẽ cảm thấy rát da sau đó ở vùng da bị rát sẽ nổi sẩn hơi cao một chút so với bề mặt da rồi chuyển sang dạng mụn nước và mụn mủ. Cuối cùng, nốt mụn tự đóng vảy và bong tróc. Toàn bộ khoảng thời gian xuất hiện các triệu chứng toàn phát trong khoảng 2 - 4 tuần.

Tùy vào mức độ bệnh ở từng bệnh nhân mà nốtmụn mùa khỉcó số lượng khác nhau. Trường hợp bệnh nặng thì các nốt mùa khỉ mọc dày đặc khiến cho da bị tổn thương nghiêm trọng thành từng mảng lớn.

- Giai đoạn hồi phục: các triệu chứng lâm sàng chấm dứt, vùng da bị tổn thương để lại sẹo, nguy cơ lây nhiễm bệnh không còn.

Nhìn chung, hầu hết các trường hợp mắc bệnh đậu mùa khỉ không có diễn tiến phức tạp và nghiêm trọng, có khả năng tự khỏi. Một số ít trường hợp mắc bệnh gặp biến chứng gây tử vong (chiếm 3 - 6%) nhưng chủ yếu gặp ở người bị suy yếu miễn dịch, thời gian tiếp xúc với virus dài ngày.

Do tính chất lây lan của bệnh nên chuyên gia y tế khuyến cáo, nếu có triệu chứng nghi ngờ bệnh đậu mùa khỉ hoặc từng tiếp xúc với người bệnh, đi đến khu vực có người nhiễm bệnh thì tốt nhất nên tự cách ly bản thân với người khác và đến bác sĩ Da liễu để thực hiện các phương pháp kiểm tra giúp chẩn đoán xác định bệnh.

Bệnh đậu mùa khỉcó thể tự khỏi trong trong vòng 2 - 3 tuần. Nhưng bệnh thường diễn biến nặng ở trẻ em, người suy giảm miễn dịch hoặc phụ nữ mang thai. Nếu còn thắc mắc nào khác về bệnh lý này, quý khách hàng có thể gọi đến hotline1900 56 56 56để nhận được giải đáp cụ thể từ tổng đài viên củaHệ thống Y tế MEDLATEC.